Duurzaamheid

Vandaag is het de dag van de duurzaamheid. Best wel bijzonder dat er een dag in het leven geroepen is om stil te staan bij toekomst van onze planeet.

De uitdaging is dat we de aarde zo gebruiken dat toekomstige generaties er ook gebruik van kunnen maken. Voor mij klinkt dit als vanzelfsprekend, dat je goed zorgt voor wat je gekregen hebt en dat je het door wilt geven aan de volgende die het nodig geeft. Misschien wil je het niet alleen behouden, maar ook een klein beetje verbeteren, zodat het niet alleen behouden blijft, maar zich ook ontwikkelt. Dan heb ik het over een stukje grond, een tuintje, maar ook over kennis. Niet in de laatste plaats om kennis te verspreiden over het behoud van de natuur.

Dit konden onze voorouders als geen ander. Kijk maar naar onze grootouders. Die wisten nog wel hoe ze zelf groente konden verbouwen, waren verbonden met de natuur en grotendeels zelfvoorzienend. Jammer dat we tegenwoordig zo afhankelijk en wat dit betreft ietsje dommer zijn geworden. We zouden het zeker niet op alleen kunnen redden, als we ineens zelf ons voedsel zouden moeten verbouwen, onze kleding zouden moeten maken en onze huizen zouden moeten bouwen. Dat maakt ons ontzettend kwetsbaar en afhankelijk. Hopelijk dient zich geen natuurramp aan, waardoor dit ineens het scenario wordt.

We weten gelukkig wel allemaal wat we op kleine schaal voor de natuur kunnen doen. Afval scheiden, minder energie verbruiken, meer isoleren, water sparen, meer repareren, meer hergebruiken, meer ruilen, minder kopen, minder vliegen, minder papier gebruiken enzovoorts.

Toch blijkt dit in de praktijk best lastig te zijn. De afvalcontainers staan een stukje verderop in de straat of zelfs een paar huizenblokken verder, waardoor het zeer verleidelijk wordt in je drukke bestaan, om het te scheiden afval toch bij de rest van het afval te gooien. Het gemak wint het van het goed burgerschap. In de koude donkere dagen is het heel verleidelijk om toch de verwarming omhoog te zetten en overal het licht aan te doen voor de gezelligheid. Als het kan toch een lekker lange warme douche of bad nemen om bij te komen van de dagelijkse hectiek. Dan gelijk dat gloednieuwe, mooie “duurzame” product kopen, zodat je er toch een goed gevoel aan overhoudt en je je schuldgevoel afkoopt dankzij het woordje “eco-friendly”.

Dat ruilen en hergebruiken voelt toch iets te geitenwollensokkerig en ziet er onaantrekkelijk uit. Sterker nog: ruikt een beetje muf. Dan maar weggooien of wegbrengen naar de Kringloop. Bij dat laatste voel je je gelijk weer een wereldverbeteraar. En je band plakken? Dat doet de fietsenmaker niet eens meer. Die gooit er gelijk een nieuwe binnenband in. Wel zo gemakkelijk. En ja, je kunt de trein pakken, maar dan ben je twee vakantiedagen kwijt om te reizen en slaap je niet lekker. Dan pak je liever het vliegtuig om gelijk het zwembad in te kunnen duiken of van de piste af te kunnen glijden.

Gemak wint het toch vaak van het lange termijn doel. Bijkomstig nadeel is dat je er in no time een schuldgevoel aan over houdt. Je wilt wel duurzaam bezig zijn, maar het is zo verdomd lastig. Je moet al zoveel als ideaal mens. Dit ook nog. Pff.

Wanneer lukt het wel? Als er echt geld mee te besparen valt. Zoals een subsidie bij een verbouwing, waardoor je energielabel gunstiger wordt. Of de aanschaf van een elektrische auto, waarbij je belastingtechnisch zoveel voordelen hebt, dat de aanschaf uiteindelijk spotgoedkoop wordt. Maatregelen die onmogelijk toepasbaar zijn op onze kleine dagelijkse zaken. Voor het scheiden van afval krijg je nul vergoeding, het kost alleen ruimte en moeite. Water besparen loont de portemonnee ook helemaal niet. Het is meer dat je beseft dat er zoveel energie voor nodig is om ons kraanwater veilig te maken voor consumptie en dat het meeste daarvan gebruikt wordt in de badkamer. Zo zonde!

Bij de kringloopwinkel krijg je hooguit een tegoedbon als je iets inlevert. Is het dan echt allemaal onbeloonde moeite?

Dat denk ik niet. Ten eerste geeft het je een goed gevoel als je iets voor het milieu en de medemens doet. Bij de kringloop is de geruststellende gedachte dat een ander jouw afgedankte spullen misschien juist nu echt nodig heeft. De spullen zijn nog in prima staat en kunnen nog jaren mee, dus dan is weggooien echt zonde van de productie. Wat nog goed is kan waardevol zijn voor een ander.

Verder geloof ik in een soort van ‘spirituele kringloop’ zonder al te zweverig te worden. Bewuster omgaan met wat we hebben. Door spullen af te staan, die eigenlijk maar bij mij liggen te liggen, respecteer ik ze meer en geef ik ze een kans om ten dienste te zijn voor een ander. Klinkt dit zweverig? Nee, toch? Ik vind het eerder praktisch.

Wat mij betreft is de dag van de duurzaamheid een mooi moment om onze gestalde spullen uit dozen en van planken te halen en ze vervolgens naar de kringloop te brengen. Gewoon om ze een kans te gunnen te “shinen” in een ander huishouden. Een “herftschoonmaak”.

We weten allemaal hoe het moet: zes maanden niet aangeraakt, dan kan het weg. Eventueel op de Marie Kondo wijze: alles op een hoop gooien en dan alleen eruit vissen wat je echt plezier geeft, de rest bedanken en weggeven. Dit is goed voor het milieu en geeft gelijk voldoening.

Dan kunnen we in het voorjaar voor de verandering een workshop stekken of een cursus ‘je eigen groente verbouwen’ volgen.

Is dit een haalbaar plan voor jou? Wat wil jij doen voor onze planeet? Ik ben benieuwd!

Liefs,

Anna Molnár